“Θέλω να βυθιστώ στον ίλιγγο, στις απολαύσεις που χαρίζει η οδύνη,
στο μίσος που αγαπά , στην πυρκαγιά που δροσιά δίνει”…
Το έργο γνωστό…
Όχι γνωστό… Μύθος.
Γιατί ο «Φάουστ» του Γκαίτε έχει ξεπεράσει τον όρο του κλασικού.
Φέτος, η ιστορία που ξεκίνησε από ένα υπαρκτό πρόσωπο για να φτάσει σε ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, εμπνέει την Κατερίνα Ευαγγελάτου και “κατακτά” το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, με τον Νίκο Κουρή στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Φάουστ έχει κατακτήσει το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης, αλλά καθώς πλησιάζει το τέλος του βίου του αισθάνεται ότι δεν γνωρίζει τίποτα για την πραγματική ζωή. Αποζητά μία στιγμή που θα του φανερώσει το νόημα του Κόσμου, της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ένωσή του με τον Μεφιστοφελή τού ανοίγει την πόρτα στην σκοτεινότερη πλευρά του εαυτού του. Αυτό το δαιμόνιο Alter Ego θρέφει τον εθισμό του Φάουστ στην αέναη κίνηση μέσα από την άρνηση κάθε ορίου και κάθε περιορισμού στις απολαύσεις. Οι δυο τους, με νεανικό σφρίγος, ορμάνε στην εποχή της βίας όπως σε παραλήρημα μετά από τραύμα, αναζητώντας περισσότερο πόνο, περισσότερη ηδονή, περισσότερη δύναμη μέσα σε ένα σύμπαν απεγνωσμένων ανθρώπων και βουβών, αμέτοχων θεών.
Το ταξίδι του Φάουστ στους αιώνες
Το έργο του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (1749-1831) έχει τις ρίζες του στο θρύλο του Φάουστ που αποτυπώθηκε σε μπαλάντες, κουκλοθέατρα, ξυλογραφίες και χαρακτικά ήδη από τον 16ο αιώνα. Η μεγάλη διάδοσή του έγινε χάρη σε μια λαϊκή φυλλάδα, που κυκλοφόρησε το 1587 ο τυπογράφος Johan Spiess, με τον τίτλο Ιστορία του Δόκτορα Ιωάννου Φάουστ, θαυματοποιού και τεχνίτη της μαύρης μαγείας όπου συγκεντρώνονται ιστορίες που αναφέρονται στον αστρολόγο και μάγο Γιόχαν Φάουστ ο οποίος πιθανότατα ήταν υπαρκτό πρόσωπο, γεννήθηκε ίσως μετά τα μέσα του 15ου αιώνα και πέρασε τη ζωή του ως περιπλανώμενος αγύρτης: κέρδιζε τα προς το ζην γράφοντας ωροσκόπια και κάνοντας μαγικά κόλπα ακατανόητα για τους σύγχρονούς του τα οποία έδωσαν τροφή για την δημιουργία θρύλων και δοξασιών γύρω από το πρόσωπό του, ενώ σύμφωνα με κάποιο χρονικό ο ίδιος έκλεισε μια συμφωνία με τον διάβολο. Το βιβλίο επανεκδόθηκε πολλές φορές μέχρι τον 18ο αιώνα.
Κεντρικό πρόσωπο της ευρωπαϊκής μυθολογίας ο Φάουστ γνώρισε πολλές μεταμορφώσεις. Η πρώτη και πιο γνωστή θεατρική του εκδοχή βρίσκεται στον Δόκτορα Φάουστους του Κρίστοφερ Μάρλοοου, έργο που γράφτηκε από το 1597 ως το 1583, και ανήκε στο σταθερό ρεπερτόριο των αγγλικών θιάσων που περιοδεύουν στη Γερμανία κατά την εποχή του Γκαίτε ο οποίος όμως ήδη γνωρίζει την παλιά μορφή της λαϊκής φυλλάδας καθώς και τη μεταφορά της στο κουκλοθέατρο. Ο Φάουστ αποτέλεσε το έργο ζωής του Γκαίτε που άρχισε να το γράφει το 1773 σε ηλικία 25 περίπου ετών. Ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος του έργου το 1806 και καταπιάστηκε με το δεύτερο μέρος του τα χρόνια που ακολούθησαν για να το ολοκληρώσει το 1831, επτά μήνες πριν το θάνατό του. Ο Φάουστ του Γκαίτε έγινε το μεγάλο πρότυπο που παρακίνησε δεκάδες δημιουργούς να αναπλάσουν το μύθο του μέχρι τις μέρες μας σε όλες τις μορφές της καλλιτεχνικής έκφρασης.
Το γεγονός ότι η σύνθεση του έργου του Γκαίτε εκτείνεται σε μια τόσο μεγάλη διάρκεια έχει ως αποτέλεσμα ότι ο συγγραφέας του ενσωματώνει στο κείμενο του Φάουστ όλους τους προβληματισμούς που τον απασχόλησαν κατά το διάστημα της σύνθεσης του έργου, όλες τις διαφορετικές ιδέες και τα θέματα με τα οποία καταπιάστηκε, παραδίδοντας τελικά ένα εξαιρετικά περίπλοκο έργο το οποίο ό ίδιος χαρακτήρισε ως «τραγωδία», αν και ενσωματώνονται σε αυτό πολλά κωμικά στοιχεία.
Ο “Φάουστ” ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σε: Μετάφραση: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος, Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου, Σύμβουλος δραματουργίας: Πλάτων Μαυρομούστακος, Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη, Χορογραφία: Πατρίσια Απέργη, Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα, Μουσική σύνθεση: Γιώργος Πούλιος, Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ.
Παίζουν: Νίκος Κουρής, Αργύρης Πανταζάρας, Νάνσυ Σιδέρη, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Ερρίκος Μηλιάρης, Κλήμης Εμπέογλου, Καλλιόπη Παναγιωτίδου, Αγησίλαος Μικελάτος. Συμμετέχουν επίσης 30 σπουδαστές από την Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου: Δημήτρης Αθανασίου, Χρήστος Βασιλόπουλος, Αντώνης Γκούβας, Γεωργία Γρίβα, Εύη Δαέλη, Μικαέλα Δάνα, Βαγγέλης Δαούσης, Τασούλα Δεληγιάννη, Δήμητρα Δερζάκου, Γιώτα Ζαμπελη, Κατερίνα Καλαμπουρίδου, Ματίνα Κανδύλα, Ρένα Καραγιάννη, Ελένη Καρκανίδα, Αναστασία Κόμη, Μαριάνθη Κολιάκη, Μαιρινίκη Λύκου, Νάγια Μητσάκου, Σίλια Μουστάκη, Αλέξανδρος Παυλίδης, Δημήτρης Ποπλίδης, Νάγια Πυργαρούση, Γιάννης Στρατέλης, Κατερίνα Ταπέ, Νάνσυ Τριανταφύλλου, Αλεξάνδρα Φαρδελάκη.
Η παράσταση “Φάουστ” ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς, τηλ: 210 4143310), κάθε Τετάρτη και Κυριακή στις 19.00, Πέμπτη και Παρασκευή στις 20.30 και Σάββατο 17.00 & 21.00, έως τις 31 Ιανουαρίου.
