Η… ασκητική του Σμαραγδή

«Μοιάζω σαν τα χελιδονόψαρα από τις τοιχογραφίες της Κνωσού που πηδάνε έξω από το νερό χωρίς να υπολογίζουν το θάνατο ή την πτώση γιατί ίσως θέλουν να γίνουν πουλιά. Και εγώ, μ’ αυτή τη ταινία, πηδάω στο χείλος της αβύσσου μήπως και για λίγο φτερουγίσω σαν χελιδόνι ή αηδόνι, κελαηδώντας την αμόλευτη Αγάπη»… Γιάννης Σμαραγδής

Μια… ανάσα από το πρώτο «πάμε», βρίσκεται η πολυαναμενόμενη ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Νίκος Καζαντζάκης», τα γυρίσματα της οποίας θα ξεκινήσουν στις 26 Σεπτεμβρίου από την Κρήτη.

Ο σκηνοθέτης αποφάσισε σε αυτήν την ταινία να είναι κυρίαρχη γλώσσα τα Ελληνικά, ώστε να ακουστεί ο λόγος του Νίκου Καζαντζάκη, του μεγαλύτερου Έλληνα συγγραφέα μετά τον Όμηρο, ενώ το σενάριο –το οποίο έχει γράψει ο Γιάννης Σμαραγδής- είναι στηριγμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Αναφορά στον Γκρέκο.

Το ρόλο του γηραιού Καζαντζάκη, έχει αναλάβει ο Στέφανος Ληναίος, ενώ σε νεαρή ηλικία τον ενσαρκώνει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος.

Για την συμμετοχή του σ’ αυτή τη ταινία, ο Στέφανος Ληναίος δήλωσε: «Όταν ο Γιάννης Σμαραγδής μού χάρισε αυτό το μεγάλο δώρο, να ζωντανέψω στο φακό, τον Νίκο Καζαντζάκη στην ώριμη ηλικία του, αμέσως ξύπνησαν μέσα μου πολλές μνήμες. Θυμήθηκα τη γιαγιά μου τη Μαριώ που μου μιλούσε για κάποιους «νεραιδοπαρμένους» που πέρασαν κάποτε από τα μέρη μας, τη Στούπα και την Καρδαμύλη και κοιμόντουσαν πάνω στην αμμουδιά της Καλογριάς. Θυμήθηκα τη Δραματική Σχολή, όταν οι σπουδαίοι δάσκαλοί μας, ο Παπανούτσος, ο Κακριδής, ο Κίμων Φράιερ και ο Καραντινός, μας μιλούσαν για τον Καζαντζάκη και το Σικελιανό και κατάλαβα ότι αυτοί ήταν οι δυο «νεραιδοπαρμένοι». Κι από τότε, τα βιβλία τους και η ζωή τους σημάδεψαν για πάντα και τη δική μου τη ζωή. Θυμήθηκα τους καθημερινούς καυγάδες μας στο ιστορικό πατάρι του Λουμίδη, με όλους αυτούς που προσπαθούσαν να απομυθοποιήσουν τον Καζαντζάκη, τα έργα του και τα πιστεύω του. Θυμήθηκα και τον Οκτώβρη του 1957,όταν ξεκίνησε το τελευταίο του, μεγάλο ταξίδι προς την αιωνιότητα κι έγινε Σύμβολο και σημείο αναφοράς για όλη την ανθρωπότητα. Και τώρα, ήρθε η δική μου η καλή ώρα. Να προσπαθήσω να ζωντανέψω στο φακό, τη ζωή και το χαρακτήρα του Νίκου Καζαντζάκη, στην ώριμη ηλικία του. Είθε...»

Ο νεότερος Καζαντζάκη της ταινίας, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, έκανε την εξής δήλωση: «Όταν πριν από δύο χρόνια περίπου Γιάννης Σμαραγδής με φώναξε στο γραφείο του για να συζητήσουμε ‘κάτι ενδιαφέρον’, όπως μου είπε στο τηλέφωνο, ποτέ δεν φανταζόμουν πως επρόκειτο να μου χαρίσει κάτι τόσο πολύτιμο που θα μου άλλαζε, όσο κι αν ακουστεί υπερβολικό, την ζωή. Αισθάνομαι ευγνώμων για το ταξίδι αυτό που κάνουμε παρέα όλον αυτόν τον καιρό μέσα στον συναρπαστικό κόσμο του Νίκου Καζαντζάκη και ευτυχής που αυτή η ταινία γίνεται η αφορμή να συναντηθώ, μελετώντας όλο αυτό το διάστημα, με αυτό το σπάνιο, θαυμάσιο και συνταρακτικό Πνεύμα.»

Το πλήρες καστ της ταινίας είναι: Στον ρόλο της Ελένης Καζαντζάκη η Μαρίνα Καλογήρου, τον Γιώργη Ζορμπά υποδύεται ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας Θοδωρής Αθερίδης, τον Άγγελο Σικελιανό ο Νίκος Καρδώνης. Στον ρόλο της Μητέρας του Καζαντζάκη η κατέχουσα τρία βραβεία Χορν Μαρία Σκουλά. Στον ρόλο του Πατέρα του Καζαντζάκη ο Αργύρης Ξάφης. Την Μελίνα Μερκούρη υποδύεται η Ζέτα Δούκα, τον Καθηγητή Θεολογίας ο Πάνος Σκουρόλιακος, τον Καθηγητή Φυσικής ο Ηλίας Λογοθέτης, την Χαροκαμένη Κρητικιά η Έρση Μαλικένζου. Στον ρόλο της Ίτκα η Γιούλικα Σκαφιδά, στον ρόλο της Εύας Σικελιανού η Αμαλία Αρσένη, η Ολγα Δαμάνη, η Τερέζα Κουίκ, ο Νίκος Κορομβόκης και πολλοί άλλοι. Στο ρόλο του Ελ Γκρέκο ο Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης, ο οποίος συμμετέχει φιλικά και στο ρόλο του Ιερωμένου, εντελώς μεταμορφωμένος, ο Στάθης Ψάλτης.

Στους παραπάνω ηθοποιούς έρχεται να προστεθεί η φιλική συμμετοχή της Ελληνοαμερικανίδας Anthoula Katsimatides, στον ρόλο της καλής μάγισσας, Χρυσούλας Πουαριέ. Τον ρόλο του μικρού Καζαντζάκη, ο Γιάννης Σμαραγδής εμπιστεύτηκε στον οχτάχρονο Ηρακλιώτη Αλέξανδρο Καμπαξή, ο οποίος έχει ήδη κάνει τα πρώτα του βήματα στον χώρο του θεάματος στην παράσταση Ο Μικρός Πρίγκηπας.

Διευθυντής φωτογραφίας: Άρης Σταύρου, Ενδυματολόγος-σκηνογράφος: Γιώργος Πάτσας, Ηχολήπτης: Άρης Αθανασόπουλος, Παραγωγός: Ελένη Σμαραγδή, Διευθύντρια παραγωγής: Τζένη Πανουτσοπούλου.

Η ταινία αναμένεται να κυκλοφορήσει στους κινηματογράφους το 2017,   μια χρονιά που έχει κηρυχθεί από τον Υπουργό Πολιτισμού κο Μπαλτά ως Έτος Νίκου Καζαντζάκη, γιορτάζοντας τα 60 χρόνια από το θάνατό του.