Μία καταγραφή της αλήθειας…
Μία καταγραφή που σόκαρε…
Γιατί, μπορεί μια κοινωνία να ζει μέσα στην ελευθεριότητα και ουσιαστικά να πορεύεται προς την κατάρρευση, όμως τα μέλη της δεν θέλουν να διαβάζουν γι αυτό…
Ειδικά όταν πρόκειται για τη γαλλική Αριστοκρατία του 1782.
Τότε που πρωτοεκδόθηκε (στις 18 Οκτωβρίου) το «κυνηγημένο» βιβλίο του Σοντερλό ντε Λακλό, «Επικίνδυνες σχέσεις»…
Ο συγγραφέας του χαρακτηρίστηκε «Τέρας», καθώς αυτά που έγραφε ήταν «έργο εξοργιστικής ανηθικότητας» και το βιβλίο του «άξιο θαυμασμού και κατάρας»…
Στην ουσία εκείνο που ενόχλησε και αναγόρευσε τις «Επικίνδυνες Σχέσεις» σε μεγάλο σκάνδαλο της εποχής, ήταν η αλήθεια τους…
Ο Λακλό περιγράφει την Αριστοκρατία της Γαλλίας, μέσα από μία σειρά ερωτικών σχέσεων, οι οποίες όμως ωχριούν μπροστά στις υπόλοιπες κοινωνικές σχέσεις και το ψέμα, αλλά και το δόλο, πάνω στον οποίο αυτές στηρίζονται…
Πυρήνας του βιβλίου είναι ουσιαστικά τα σχέδια της μαρκησίας ντε Μερτέιγ και το μέσο για να τα επιτύχει, ο πρώην εραστής της, υποκόμης ντε Βαλμόν. Πέρα από το γεγονός ότι και τα δύο αυτά πρόσωπα αποτελούν «οπαδούς» των πιο εκλεπτυσμένων και παράλληλα διεστραμμένων ερωτικών απολαύσεων, εκείνο που τους κάνει στην ουσία επικίνδυνους είναι τα σχέδια τους για την αποπλάνηση των ευσεβών και την μύηση τους στη διαφθορά…
Η μαρκησία ντε Μερτέιγ προκειμένου να εκδικηθεί έναν πρώην εραστή της, ο οποίος την εγκατέλειψε για μια νεότερή της, αποφασίζει να διαφθείρει την μέλλουσα σύζυγό του, την νεαρή και άσπιλη Καικιλία ντε Βολάνζ η οποία μόλις βγήκε από το σχολή των καλογραιών. Προτείνει λοιπόν στον υποκόμη ντε Βαλμόν, πρώην εραστή της, ν’ αποπλανήσει και να κλέψει την αγνότητα της Καικιλίας πριν τον επικείμενο γάμο της..
Αυτός είναι ο άξονας δράσης του έργου…
Μόνο που η ουσία του είναι η περιγραφή μιας κοινωνίας μέσα στην οποία ένα τέτοιο σχέδιο βρίσκει πρόσφορο έδαφος…
Λογικό ήταν λοιπόν, εκείνη που αντέδρασε άμεσα και έντονα στην κυκλοφορία του, να είναι η ίδια αυτή κοινωνία, που αντιμετώπισε το γεγονός ως σκάνδαλο. Το βιβλίο φυσικά απαγορεύτηκε και η απαγόρευση αυτή ίσχυσε ουσιαστικά σε όλον τον 19ο αιώνα. Η κυκλοφορία του επιτράπηκε επί Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Βέβαια, όπως είθισται η απαγόρευση δεν είχε κανένα αποτέλεσμα, καθώς η πρώτη –αλλά και οι επόμενες- έκδοση εξαντλήθηκε σε μερικές μέρες, ενώ ένα αντίτυπο, χωρίς τίτλο στο εξώφυλλο, βρέθηκε αργότερα στα προσωπικά υπάρχοντα της Μαρίας Αντουανέττας.
Το βιβλίο απαγορεύτηκε με την κατηγορία του “επικίνδυνου”, μαζί με τα έργα του Βολταίρου, του Ρουσσώ, του Μοντεσκιέ και του Μπωμαρσαί, ενώ μόνο ο Μπωντλαίρ, ο “καταραμένος ποιητής”, το υποστήριξε δημόσια…
Σήμερα βέβαια όλα αυτά είναι παρελθόν και το βιβλίο «Επικίνδυνες Σχέσεις» έχει πλέον κερδίσει τον τίτλο του κλασικού.
Αλλά και του διαχρονικού…
Γιατί η διαφθορά στις ανθρώπινες σχέσεις –και όχι τις ερωτικές- δεν περιορίστηκε στην αριστοκρατία εκείνης της εποχής…
Και ουσιαστικά, ποτέ δεν τελείωσε…
