Το όνομα Φάρος του Αφορεσμένου δεν είναι και το πιο εύηχο και ίσως προκαλεί μια μικρή ανατριχίλα.
Ο φάρος που κατασκευάστηκε το 1864 στο νομό Λασιθίου, 27 χλμ βόρεια του Αγίου Νικολάου αν και επίσημα ονομάστηκε “Φάρος Αγίου Ιωάννη”, επικράτησε το “Αφορεσμένου γιατί το σημείο κρύβει έναν τοπικό θρύλο.
Σύμφωνα με αυτόν ο αρχιερέας Καϊάφας (Ιωσήφ) που καταδίκασε τον Χριστό όταν μετά την Ανάσταση κλήθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τιβέριο, μαζί με τον Πιλάτο για να δώσουν εξηγήσεις το πλοίο που μετέφερε τον πρώτο ναυάγησε ανοικτά της Κρήτης.
Ο Καϊάφας βγήκε στο σημείο του φάρου και κατόπιν οι θρύλοι μπερδεύονται.
Μια εκδοχή αναφέρει ότι ο Καϊάφας αρρώστησε και πέθανε και ότι τον έθαψαν 7 φορές αλλά “η γης τον ανεξέρνα άλυωστο και μαύρο σαν τον Κάη, για το μεγάλο κακό πώκαμε, που καταδίκασε το Χριστό”. Κατόπιν τον καταράστηκαν και τον έθαψαν οι ντόπιοι κάτω από ένα σωρό πέτρες στο Ηράκλειο.
Άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι αρρώστησε πέθανε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και έπιασαν στεριά να να ταφεί, στον όρμο του Μιραμπέλλου, αλλά η θάλασσα φούσκωσε απότομα, όμως οι ναύτες κατάφεραν να δέσουν στην ακτή και να θάψουν τον Καϊάφα.
Το όνομα “Αφορεσμένου” επικράτησε γιατί σύμφωνα με την παράδοση εκεί που θάφτηκε αυτός που σταύρωσε τον Χριστό, η θάλασσα στο σημείο αυτό δεν ηρέμησε ποτέ και πολλοί ναυτικοί οδηγοί του 19ου αιώνα για ασάλεια πρότειναν πλεύση τουλάχιστον ένα μίλι από εκεί.
Σήμερα ο φάρος λειτουργεί αυτόματα με φωτοβολταϊκά και γίνονται προσπάθειες να συντηρηθεί και να αναστηλωθεί.