Το οξύμωρο είναι ότι αν και πρόκειται για έναν από τους διάσημους φυλακισμένους όλων των εποχών κι όμως δεν υπάρχει πουθενά αποτυπωμένο το πρόσωπό του.
Εκτός από εκείνους που τον φυλάκισαν, κανείς δεν τον έχει δει, ενώ κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά και το ποιος είναι.
Η έρευνα που είχε κάνει ο Αλέξανδρος Δουμάς, τον οδήγησε στο συμπέρασμα πως επρόκειτο για τον αδερφό του βασιλιά.
Με αυτή την ταυτότητα, έγραψε για εκείνον σε ένα από τα πλέον κλασικά βιβλία όλων των εποχών και τελικά αυτή την ταυτότητα πιστέψαμε ως αληθινή.
Το Σιδηρούν Προσωπείον, γνωστό και ως “Ο Άνθρωπος με τη Σιδερένια Μάσκα”, αποτελεί το τελευταίο μέρος του ιστορικού μυθιστορήματος του Δουμά «Ο Υποκόμης της Βραζελόνης», που εκδόθηκε σε σειρές το διάστημα 1847-1850 και βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα, τα οποία όμως αποτελούν μόνο τη βάση για ένα έργο μυθοπλασίας.
Σύμφωνα με το βιβλίο του Δουμά, το 1638, ο βασιλιάς της Γαλλίας Κουδοβίκος ΙΓ΄ και η βασίλισσα Άννα απέκτησαν δίδυμα αγόρια. Τότε, ο Καρδινάλιος Ρισελιέ, ως βασιλικός σύμβουλος, έκρινε ότι “ένας πρίγκιπας είναι για το κράτος ειρήνη και ασφάλεια. Δύο, είναι εμφύλιος πόλεμος!”. Έτσι, το ένα από τα δίδυμα, ο Φίλιππος, έμεινε άγνωστος στο γαλλικό λαό και εξορίστηκε για 15 χρόνια σε ένα μακρινό κτήμα. Όταν ένα γράμμα που έπεσε στα χέρια του Φιλίππου, τον έκανε να υποπτευθεί ότι κάποιο μυστήριο περιβάλλει την ύπαρξή του, αποφασίστηκε να κλειστεί στη φυλακή της Βαστίλης, όπου τελικά, μαθαίνει την πραγματική του ταυτότητα και αποφασίζει να διεκδικήσει τα δικαιώματά του.
Όταν αυτό γίνεται γνωστό, ο Φίλιππος εξορίζεται για πάντα στο νησί της Αγίας Μαργαρίτας και για να μη βλέπουν το πρόσωπό του οι κάτοικοι του νησιού και οι περαστικοί, που μπορούσαν να υποπτευθούν το μυστικό εξαιτίας της ομοιότητας με το βασιλιά, τού εφάρμοσαν στο πρόσωπο μια μάσκα σιδερένια, το “Σιδηρούν Προσωπείον”.
Έτσι λοιπόν εξηγείται η σιδερένια μάσκα στο πρόσωπό του…
Ή μήπως όλα αυτά δεν είναι παρά δημιούργημα της φαντασίας ενός συγγραφέα;
Θα μπορούσε το πρόσωπο του Eustache Dauger να κρύβεται πίσω από το Σιδηρούν Προσωπείο;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο φυλακισμένος αυτός υπήρξε και είχε συλληφθεί το 1669 η το 1670. Σήμερα, το επικρατέστερο όνομα για τον μυστηριώδη φυλακισμένο είναι το γαλλικό Eustache Dauger.
Μετά τη σύλληψή του, κρατήθηκε σε αρκετές γαλλικές φυλακές, μεταξύ των οποίων η Βαστίλη και το Πινιερόλ, ενώ για 34 χρόνια είχε τον ίδιο φύλακα, τον Bénigne Dauvergne de Saint-Mars, ο οποίος πέθανε στις 19 Νοεμβρίου του 1703.
Όσο για την εντολή φυλάκισή του, την είχε δώσει το δεξί χέρι του βασιλιά Λουδοβίκου του 14ου, εξ ονόματός του. Η διαταγή ήταν να κλειστεί σε φυλακές υψίστης ασφαλείας και κυρίως να μην έρθει σε επαφή με κανέναν.
Το αν ήταν ή όχι αυτός ο άνθρωπος πίσω από το Σιδηρούν προσωπείο είναι ένα θέμα. Αλλά ακόμα και αν ήταν ο Dauger, υπάρχει και πάλι ένα πρόβλημα.
Ποιος ήταν ο Dauger;
Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι ήταν ένας νέος ξεπεσμένος ευγενής, που συνελήφθη για συμμετοχή σε τελετές μαύρης μαγείας.
Άλλοι πάλι λένε πως δεν ήταν παρά ένας υπηρέτης και ως εκ τούτου δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήθηκε για εκείνον το σιδηρούν Προσωπείο…
Ακόμα και το ίδιο το Σιδηρούν προσωπείο, αποτελεί… θέμα προς συζήτηση. Κάποιοι ειδικοί ισχυρίζονται ότι –όπως και στο βιβλίο του Δουμά- η εφαρμογή της σιδερένιας μάσκας στο κεφάλι του έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορεί να τη βγάλει χωρίς τον κίνδυνο της ζωής του και τη φόραγε πάντα. Κάποιοι λένε ότι φορούσε τη μάσκα μόνο κατά τη μεταφορά του από φυλακή σε φυλακή.
Και φυσικά υπάρχουν κι εκείνοι που εκτιμούν ότι επρόκειτο για φανταστική ιστορία του προσωπικού του φρουρού Bénigne Dauvergne de Saint-Mars, που ήθελε να μιλά για τις σπουδαίες αποστολές, που του ανέθετε ο ίδιος ο Βασιλιάς.
Όσο για ιστορικές αναφορές, η πιο γνωστή είναι εκείνη του Βολταίρου, ο οποίος το 1771 δημοσιοποίησε την άποψη ότι ο κρατούμενος φορούσε συνεχώς σιδερένια και όχι υφασμάτινη μάσκα και ήταν ο νόθος -μεγαλύτερος σε ηλικία- αδερφός του Λουδοβίκου. Μάλιστα, ο Βολταίρος, που φυλακίστηκε για ένα χρόνο στη Βαστίλη το 1717, έλεγε ότι ήρθε σε επαφή με ανθρώπους που παλαιότερα τον είχαν δει από κοντά.
Υπήρξε ή όχι, τελικά ποτέ δεν θα μάθουμε με σιγουριά…
Το σίγουρο πάντως είναι ότι αποτελεί ένα από πλέον γνωστά πρόσωπα.
Μόνο που δεν ξέρουμε το πρόσωπό του…
