Τη λέμε συχνά, μα δεν φανταζόμαστε πως αυτή προέρχεται από ένα βασανιστήριο που οδήγησε πολλούς ανθρώπους στην τρέλα.
Γιατί η αρχή της φράσης «Του μπήκαν ψύλλοι στ’ αφτιά» βρίσκεται στα χρόνια του Βυζαντίου και είναι πολύ επίπονη…
Οι Βυζαντινοί είχαν, όπως είναι γνωστό, βρει πολλούς -και σίγουρα ευφάνταστους- τρόπους τιμωρίας.
Σε έναν από αυτούς, που αφορούσε όσους έπιαναν να κρυφακούν, βρίσκεται κι εν λόγω φράση.
Το ατόπημα του ωτακουστή, θεωρούνταν –όσο κι αν φαίνεται περίεργο- από τα χειρότερα, καθώς ο αυτοκράτορας Ιουλιανός αισθανόταν φοβερή απέχθεια γι αυτό.
Μάλιστα, είχε ετοιμάσει κι έναν ειδικό νόμο -σύμφωνα με τον οποίο όποιος κρυφάκουγε θα πέθαινε με μαρτυρικό θάνατο- τον οποίο η Σύγκλητος δεν ενέκρινε.
Έτσι, αντί για θάνατο, η τιμωρία περιελάμβανε ζεματιστό λάδι, που έριχναν στα αφτιά του ωτακουστή και τον κούφαιναν.
Όμως, οι Συγκλητικοί απαγόρευσαν κι αυτή την τιμωρία, καθώς όπως έλεγαν, το αμάρτημα του «ωτακουστή» δεν ήταν και τόσο μεγάλο, αφού προέρχονταν από την περιέργεια, που είναι φυσική στον άνθρωπο.
Ο Ιουλιανός αναγκάστηκε λοιπόν να βρει μία νέα τιμωρία για τους ωτακουστές…
Και κάπου εδώ έρχονται οι ψύλλοι…
Έβαζαν στ’ αφτιά του ωτακουστή ψύλλους…
Τα ζωύφια έμπαιναν βαθιά στο λαβύρινθο του αφτιού κι άρχιζαν να χοροπηδούν, προσπαθώντας να βρουν την έξοδο.
Αποτέλεσμα ήταν να προκαλούν φριχτούς πόνους, ενώ το συνεχές χοροπηδητό μέσα στο αυτί, οδηγούσε τον «ένοχο» πολλές φορές στην τρέλα.
Από τότε έμεινε η φράση «του μπήκαν ψύλλοι στ’ αφτιά», η οποία βέβαια με το πέρασμα των χρόνων, έχει τελείως διαφορετική σημασία, αν και βασίζεται στο ίδιο σκεπτικό.
Γιατί όταν «μπαίνουν ψύλλοι στα αυτιά» κάποιου, πάει να πει ότι αρχίζει να έχει υποψίες.
Και καμιά φορά οι υποψίες μπορούν να σε τρελάνουν…
Ακόμα και περισσότερο από τους ψύλλους…
