Plan B φαίνεται ότι ετοιμάζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, για την περίπτωση που οι Βρετανοί αποφασίσουν στο δημοψήφισμα της 23 Ιουνίου να πουν «αντίο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πραγματοποιούν μυστικές συνομιλίες, υποστηρίζει με δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times, η οποία αναφέρει ότι τις τελευταίες ημέρες οι ηγέτες της Ε.Ε. και οι πιο στενοί συνεργάτες τους έχουν πραγματοποιήσει συναντήσεις στο Ανόβερο, τη Ρώμη και τις Βρυξέλλες.
Αντικείμενο των συναντήσεων αυτών, πώς θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά πιθανή έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει τη μεγαλύτερη ζημιά στα 60 χρόνια της ιστορίας του θεσμού.
Η εφημερίδα, που επικαλείται τουλάχιστον 12 αξιωματούχους της Ε.Ε., αναφέρει ότι προσπαθούν να βρουν τρόπους ώστε να υποδιπλασιάσουν ενδεχόμενες συνέπειες που θα «ήταν μη αναστρέψιμες» για την Ένωση, όπως και τις διάφορες εσωτερικές συγκρούσεις και αντιπαλότητες που δημιουργούν εμπόδια.
Μεγαλύτερη πρόκληση, λένε οι Financial Times, είναι η διαχείριση της οικονομικής και πολιτικής αναταραχής που θα επιφέρει μια ψήφος των Βρετανών υπέρ του Brexit.
Μάλιστα, αναφέρει ότι οι αξιωματούχοι που μίλησαν στην εφημερίδα περιμένουν μια ειδική σύνοδο των ηγετών των χωρών μελών της Ε.Ε., αποκλείοντας τη Βρετανία, για να συζητήσουν την αντίδρασή τους. Και σημειώνει ότι ήδη έχει προγραμματιστεί σύνοδο και των 28 για τις 28-29 Ιουνίου.
Ταυτόχρονα εκφράζει ανησυχία για την ενότητα συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Θα πούμε: “Λυπούμαστε, αυτή είναι μια ιστορική καταστροφή, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά”. Και μετά θα πούμε: “Εντάξει, Ντέιβιντ, αντίο, εμείς πρέπει να συνεδριάσουμε πια ως 27 ηγέτες”», μεταφέρει τα λόγια ενός διπλωμάτη η εφημερίδα.
Ο οποίος κατέληξε: «Θα είναι κρίσιμη στιγμή: Θα βρουν οι 27 την δύναμη, θα συγκλίνουν στις απόψεις τους ώστε να διαμορφώσουν μια κοινή ατζέντα, ή θα μείνουν τελικά μόνο οι 19», αναφερόμενος προφανώς στα μέλη της ευρωζώνης.
Οι Γάλλοι αξιωματούχοι ανησυχούν μήπως ένα Brexit εξαπλωθεί σαν ιός και σε άλλη κράτη-μέλη της Ε.Ε. και μετά αυξηθεί και το ευρωσκεπτικιστικό κίνημα στη Γαλλία, ενισχύοντας το Εθνικό Μέτωπο και τη Μαρίν Λεπέν.
Σύμφωνα με τους Financial Times, είναι αποφασισμένοι να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα στους Βρετανούς, ότι το «διαζύγιο» θα τους κοστίσει ακριβά.
«Η υποβάθμιση ή η ελαχιστοποίηση των συνεπειών θα μπορούσε να θέσει την Ε.Ε. σε κίνδυνο» είπε Γάλλος αξιωματούχος, που τόνισε: «Βασική αρχή μας είναι να προστατέψουμε την Ευρώπη».
«Μια επιτυχημένη βρετανική αποχώρηση θα είναι το τέλος για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε», είπε άλλος.
Ωστόσο, η Γερμανία, σύμφωνα πάντα με τους Financial Times, ένα πολύ σκληρό μήνυμα προς τη Βρετανία θα μπορούσε να προκαλέσει ρήγμα στην ευρωπαϊκή ενότητα.
«Για μας το αυστηρό μήνυμα πρέπει να το δώσουν οι αγορές», είπε Γερμανός ανώτατος αξιωματούχος.
Ούτως ή άλλως, οι απόψεις περί περαιτέρω ολοκλήρωσης της Ε.Ε. διίστανται εντός της Ένωσης, και μεγάλες διαφορές θέσεων καταγράφηκαν σε συνάντηση μεταξύ του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, του Μάριο Ντράγκι, του Ντόναλντ Τουσκ και του Γερούν Ντάισλεμπλουμ.
Ενώ οι Γιούνκερ και Ντράγκι θεωρούν ότι πιθανό Brexit θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην ευρωζώνη, Ντάισελμπλουμ και Τουσκ είναι πολύ επιφυλακτικοί για το τι θα μπορούσε να συμβεί.
Πάντως, εκτιμούν στις Βρυξέλλες ότι πολλοί ηγέτες χωρών-μελών δεν θα έχουν πολλά χρονικά περιθώρια να αντιδράσουν όταν θα έρθει η κρίση.
Ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος φέρεται να είπε πως «αν έρθει το Brexit, δεν θα έχουν άλλη επιλογή παρά να έρθουν πιο κοντά. Είτε αυτό είτε θα μείνουν διασπασμένοι».
Τα βήματα που σχεδιάζονται για περισσότερη ολοκλήρωση της Ε.Ε. κυμαίνονται από τον μεγαλύτερο καταμερισμό κινδύνων και τη διασφάλιση έναντι οικονομικών κρίσεων έως τη συγκέντρωση περισσότερων χρηματοοικονομικών πολιτικών κεντρικά. Ωστόσο δεν προχωρούν, ελλείψει πολιτικής βούλησης.
Η μυστικότητα, πάντως, που περιβάλλει τις συζητήσεις λέει η εφημερίδα, προκαλεί περισσότερη σύγχυση για την πρόοδο των συνομιλιών.
«Συζητάμε, αλλά δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο. Δεν μπορούμε να καταγράψουμε κάτι στο χαρτί», είπε αξιωματούχος. Σύμφωνα με άλλους, ένα προσχέδιο ετοιμάζεται μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου.
Το μόνο σίγουρο, γράφουν οι Financial Times, είναι πως το γραφείο του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είναι κλειδωμένο ένα εναλλακτικό σχέδιο, ακριβώς πάνω από το «σχέδιο επείγουσας ανάγκης» που ετοιμάστηκε για τον φόβο του Grexit, αλλά δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιηθεί.