Ένας από τους πιο… σουρεαλιστικούς δικτάτορες ήταν ο Σαπαρμουράτ Νιγιάζοφ. Ο ισόβιος πρόεδρος του Τουρκμενιστάν κυβέρνησε με έναν απολυταρχικό και ιδιαίτερο τρόπο τη χώρα από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και την ανεξαρτητοποίησή της μέχρι και το θάνατό του το 2006.
Ο Σαπαρμουράτ Νιγιάζοφ γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου του 1940. Έμεινε από μικρός ορφανός και μετά το ορφανοτροφείο εντάχθηκε στο Κομουνιστικό Κόμμα μέχρι που έφτασε να γίνει επικεφαλής της τότε Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Τουρκμενιστάν.
Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ έγινε ο πρώτος πρόεδρος (1991) με δημοψήφισμα χωρίς αντίπαλο και από τότε ξεκίνησε μια ξέφρενη κούρσα αυτοπροβολής αλλά και μια περίοδος τουλάχιστον εκκεντρικής θητείας στην προεδρεία.
- Το 1993 αυτοαναγορεύτηκε ως Turkmenbashi, δηλαδή «Πατέρας των Τουρκομάνων».
- Το 1994 με δημοψήφισμα η θητεία του πήρε παράταση μέχρι το 2002 αλλά το ξανασκέφτηκε και το 1999 η βουλή τον ανακήρυξε ισόβιο πρόεδρο. Έλεγε μάλιστα ότι αυτό ήταν η μμεγαλύτερη θυσία που έκανε για το λαό του, γιατί ενώ ήθελε να αποχωρήσει, οι βουλευτές δεν τον άφησαν και παρακαλούσαν με δάκρυα στα μάτια, να μη τους αφήσει ορφανούς.
Οι «μεταρρυθμίσεις» του
- Μετονόμασε την πόλη Κρασνοβόντσκ, σε Τουρκμενμπασι, ενώ σχεδόν όλα τα δημόσια κτήρια (σχολεία, νοσοκομεία, αεροδρόμια) πήραν ονόματα μελών της οικογένειάς του.
- Το ίδιο συνέβη και με έναν μετεωρίτη που βαφτίστηκε με όνομα της οικογένειας!
- Όλα τα χαρτονομίσματα είχαν την εικόνα του, ενώ σε κάθε δρόμο και πλατεία υπήρχαν τεράστια πορτραίτα και ανδριάντες του. Έλεγε ότι το έκανε γιατί το απαιτούσε ο λαός για να τον νιώθει διαρκώς κοντά του. Ένα αστείο των ανταποκριτών ήταν ότι δεν χρειάζεται να ρωτήσεις που βρίσκεσαι γιατί σίγουρα θα ήσουν σε κάποια πλατεία ή δρόμο με το όνομα Νιγιαζόφ.
- Άλλαξε τα ονόματα των ημερών και των μηνών με άλλα από ήρωες που θαύμαζε. Στον Απρίλιο έδωσε το όνομα της μητέρας του.
- Άλλαξε όνομα στο ψωμί.
- Εισήγαγε λατινικού τύπου αλφάβητο καταργώντας το κυριλλικό.
- Οι λόγοι του έγιναν σχολικό μάθημα.
- Απαγόρευσε την κυκλοφορία σκύλων στην πρωτεύουσα λόγω κακοσμίας.
- Καθιέρωσε την Εθνική Ημέρα Καρπουζιού.
- Έγραψε ένα «έπος» την Ruhnama και καθιέρωσε το Σάββατο (Ruh Gün) ως ημέρα υποχρεωτικής μελέτης του. Μάλιστα υποστήριζε ότι όποιος τοδιάβαζε τρεις φορές θα απολάμβανε τον παράδεισο του Αλλάχ.
- Ακόμη και στις εξετάσεις για δίπλωμα οδήγησης οι υποψήφιοι έπρεπε να απαγγείλουν κάποιο κομμάτι του.
- Έθεσε εκτός νόμου το μπαλέτο και την όπερα.
- Απαγόρευσε στους άνδρες να ακούνε ραδιόφωνο στα αυτοκίνητα.
- Απαγόρευσε την ηχογραφημένη μουσική σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις και επέτρεπε μόνο την live.
- Οι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο με τις παραδοσιακές φορεσιές.
- Καθώς τα πτυχία του Τουρκμενιστάν δεν ήταν αποδεκτά από καμία χώρα έκανε το ίδιο για όλες τις άλλες.
Οι ξαφνικές «εμπνεύσεις» του
- Απαγόρευσε τα μακριά μαλλιά στους νέους, τα μούσια και τα χρυσά δόντια.
- Απαγόρευσε στους παρουσιαστές των ειδήσεων να βάζουν μέικ απ γιατί δεν μπορούσε λέει να ξεχωρίσει το φύλλο τους.
- Το 2004 διέταξε να κατασκευαστεί ένα τεράστιο παλάτι από πάγο σε μια ερημική περιοχή.
- Απέλυσε από την τηλεόραση τον υπουργό Εσωτερικών και τον αρχηγό της Αστυνομίας ύστερα από την κυκλοφορία φυλλαδίων που προέτρεπαν στην ανατροπή του.
- Όταν έκοψε το κάπνισμα λόγω υγείας το απαγόρεψε από τους υπουργούς και σε όλους τους δημόσιους χώρους.
- Διέταξε να φυτέψουν εκατομμύρια κυπαρίσσια στην έρημο Καρά Κουμ προκειμένου να αλλάξει το κλίμα.
- Ζήτησε να αναγείρουν τεράστια κτίσματα μεταξύ των οποίων και το μεγαλύτερο τζαμί της Κεντρικής Ασίας.
- Είχε εξαγγείλει ότι θα δώσει δωρεάν ρεύμα και αέριο μέχρι το 2030.
- Δημιούργησε μια φάρμα για τα άλογά του όπου τους παρείχε κλιματισμό, πισίνα.
- Στην πρωτεύουσα Ashgabat στην κορυφή ενός κτιρίου έστησε ένα χρυσό άγαλμα του εαυτού του το οποίο περιστρεφόταν για να δείχνει πάντα προς τον ήλιο.
- Λόγω του ότι δεν δίνονταν αυξήσεις μπορούσαν οι εκπαιδευτικοί να πάρουν αν έγραφαν ένα πόνημα που θα δόξαζε τον ίδιο.
Πίσω από όλα αυτά βέβαια υπήρχαν οι διώξεις και οι φυλακίσεις των αντιφρονούντων που δεν είχαν αντιληφθεί το μέγεθος και την “προσφορά” του ηγέτη.
Μετά το θάνατό του τον διαδέχθηκε ο Γκουρμπανγκούλι Μπερντιμουκχαμεντόφ ο οποίος συνέχισε τον αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης και προσπαθεί να βάλει τη δική του σφραγίδα στη χώρα. Μάλιστα επανεκλέχθηκε το 2012 με 97% και 96% προσέλευση των εκλογέων!.
){kind=link}